Leki przeciwbólowe stosuje się w celu łagodzenia różnego typu dolegliwości bólowych. Nie leczą one przyczyn dolegliwości. Działają objawowo poprzez wpływ na układ nerwowy. Wyróżnia się różne grupy leków przeciwbólowych, z których każda ma inne mechanizmy działania. Jedną z nich są niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen), które hamują działanie enzymów odpowiedzialnych za produkcję prostaglandyn – substancji odgrywających kluczową rolę w bólu, gorączce i procesach zapalnych. Inną grupę stanowią opioidy, które podaje się zazwyczaj przy dolegliwościach bólowych o dużym nasileniu. Jeszcze innym lekiem, który wykazuje zarówno działanie przeciwbólowe, jak i przeciwgorączkowe jest paracetamol [1].
W jakich sytuacjach stosuje się środki przeciwbólowe?
W jakich przypadkach mogą pomóc tabletki przeciwbólowe? Stosuje się je w bólach o różnym pochodzeniu i stopniu nasilenia. Wskazaniami do ich zażywania są m.in. bóle głowy, brzucha, mięśni i stawów czy bóle menstruacyjne.
Leki przeciwbólowe znajdują zastosowanie również w leczeniu objawowym chorób przewlekłych. Jedną z nich jest reumatoidalne zapalenie stawów – pacjentom podaje się tabletki, które mają zarówno działanie przeciwbólowe, jak i pomagają złagodzić stan zapalny towarzyszący chorobie.
Bezpieczne stosowanie leków przeciwbólowych
Niektóre tabletki przeciwbólowe można kupić bez recepty – nie tylko w aptece, ale i sklepie spożywczym, drogerii czy na stacji benzynowej. Jednak należy pamiętać, że choć są to leki ogólnodostępne, mogą powodować skutki uboczne i wchodzić w interakcje z innymi lekami. W związku z tym warto pamiętać o zasadach bezpiecznego stosowania.
Czytanie ulotek i przestrzeganie dawkowania
Przed zażyciem leku przeciwbólowego należy zapoznać się z ulotką dołączoną do opakowania. Znajdują się w niej informacje dotyczące m.in. właściwego dawkowania, możliwych interakcji z innymi lekami czy przeciwwskazania do stosowania danego leku.
Interakcje z innymi lekami
Leki przeciwbólowe mogą wchodzić w interakcje z innymi preparatami np. przeciwzakrzepowymi lub przeciwdepresyjnymi. Warto je sprawdzić, szczególnie w przypadku równoczesnego przyjmowania kilku leków.
Należy pamiętać również o tym, że tabletki przeciwbólowe łagodzą ból, ale nie usuwają jego przyczyny. Przy intensywnych czy długo utrzymujących się dolegliwościach bólowych należy skonsultować się z lekarzem, aby ustalić ich przyczynę [2].
Niefarmakologiczne sposoby łagodzenia bólu
Przyjmowanie tabletek przeciwbólowych nie jest jedynym sposobem na łagodzenie dolegliwości bólowych. Istnieją również inne, niefarmakologiczne metody leczenia.
Jedną z nich fizjoterapia, która poprzez odpowiednio dobrane ćwiczenia, masaż czy różnego typu zabiegi pozwala na zmniejszenie napięcia mięśniowego i poprawę funkcjonowania układu ruchu. Może być szczególnie pomocna przy chorobach układu reumatoidalnych, którym towarzyszy nie tylko stan zapalny oraz ból, ale i ograniczenie ruchomości w stawach.
Zastosowanie w objawowym leczeniu bólu znajdują również techniki relaksacyjne, takie jak trening autogenny, medytacja czy ćwiczenia oddechowe. Pomagają one obniżyć poziom stresu i zmniejszyć subiektywne odczuwanie bólu.
W leczeniu bólu przewlekłego pomocna może być także psychoterapia, szczególnie podejście poznawczo-behawioralne. Niefarmakologiczne podejścia obejmują także terapię zajęciową, akupunkturę oraz stosowanie ciepła lub zimna w miejscu występowania bólu.
Wspólną cechą wspomnianych metod jest niska inwazyjność, co czyni je cennym uzupełnieniem leczenia farmakologicznego.
Leki przeciwbólowe są ważnym wsparciem w łagodzeniu dolegliwości bólowych i poprawie komfortu życia. Aby działały skutecznie i bezpiecznie, warto stosować je zgodnie z zaleceniami i mieć świadomość ich ograniczeń. W niektórych przypadkach pomocne mogą być również inne sposoby radzenia sobie z bólem, takie jak fizjoterapia, techniki relaksacyjne, akupunktura czy psychoterapia [3].
[1] https://www.termedia.pl/poz/Popularne-leki-przeciwbolowe-ktory-z-nich-wybrac,44642.html
[2] https://www.zwrotnikraka.pl/leki-przeciwbolowe-bez-recepty/
[3] Dobrogowski, Jan. "Niefarmakologiczne metody leczenia bólu." Polski Przegląd Neurologiczny 3.4 (2007): 272-278.
